Çürük Diş, dişlerin mine ve dentin tabakalarının asitler tarafından çözünmesi ve doku bozulması sonucu oluşan bir enfeksiyon durumudur. Kısaca “karies” olarak da adlandırılır. Diş çürüğü, dünya genelinde en yaygın diş sağlığı sorunlarından biridir.
Çürük dişlerin oluşumu:
- Plak Oluşumu: Ağızda bulunan bakteriler, tükettiğimiz şekerli ve nişastalıgıdaları parçalar. Bu süreç sonucunda asitler oluşur ve diş yüzeyine yapışkan bir tabaka olan plak oluşur. Plak, dişlerin üzerinde biriken bakterilerin ve asitlerin bir karışımıdır.
- Mine Erozyonu: Plak, dişlerin mine tabakasının üzerinde biriktiğinde asitler mineyi çözer ve mine erozyonu başlar. Mine, dişin en dış tabakasıdır ve dişi dış etkenlere karşı korur. Eğer mine erozyonu devam ederse, mine tabakası incelir ve zayıflar.
- Dentin Erozyonu: Mine erozyonu ilerledikçe, asitler dentin adı verilen daha yumuşak bir tabakaya ulaşır. Dentin, mine tabakasının altında yer alan ve sinirlerin bulunduğu bir dokudur. Dentin, mineye göre daha hızlı bir şekilde çözünebilir. Asitler dentini de çözer ve dişte çürük oluşumunu hızlandırır.
- Diş Boşluğu Oluşumu: Mine ve dentin erozyonu ilerledikçe, dişte bir boşluk veya oyuk oluşur. Bu boşluklar diş çürüğü olarak adlandırılır. Çürük, asitlerin dişin iç kısmına doğru ilerlemesi ve dişin yapısını tahrip etmesi sonucu meydana gelir.
Diş Çürüklerinin oluşumu
Çürük dişlerin belirtileri ve semptomları:
- Ağrı veya hassasiyet: Dişlerde soğuk, sıcak veya tatlı gıdaların tüketilmesiyle ağrı veya hassasiyet hissi ortaya çıkabilir.
- Diş yüzeyinde renk değişikliği: Çürükler genellikle siyah, kahverengi veya beyaz lekeler şeklinde görülebilir.
- Diş yüzeyinde çukurlar veya oyuklar: Dişlerde çürük bölgelerde mine erozyonu sonucu oyuklar veya çukurlar oluşabilir.
- Şiddetli ağrı ve enfeksiyon: İlerlemiş karieste, dişin sinir dokusu enfekte olabilir ve şiddetli ağrıya neden olabilir. Enfeksiyon yayılırsa, diş absesi gibi ciddi sorunlar ortaya çıkabilir.
Çürük dişin önlenmesi ve tedavisi için aşağıdaki adımlar önemlidir:
- Düzenli ve etkili diş fırçalama: Dişlerinizi günde en az iki kez florür içeren diş macunuyla fırçalayın.
- Diş ipi kullanımı: Diş aralarındaki plak ve artıkları temizlemek için düzenli olarak diş ipi kullanın.
- Sağlıklı beslenme alışkanlıkları: Şekerli ve nişastalı gıdaları sınırlayın, dengeli ve sağlıklı bir beslenme programı uygulayın.
- Florür uygulamaları: Diş hekiminiz tarafından yapılan florür uygulamaları ile mineyi güçlendirebilirsiniz.
- Düzenli diş hekimi kontrolleri: Yılda en az iki kez diş hekimine kontrole gitmek önemlidir. Erken teşhis, çürüklerin tedavi edilmesinde büyük önem taşır.
Diş çürüğü, ihmal edildiğinde diş kaybına ve dişeti hastalıklarına yol açabilecek ciddi bir sorun olabilir. Bu nedenle iyi bir ağız hijyeni ve düzenli diş hekimi kontrolleri önemlidir.
